31 Ocak 2014 Cuma

Kieslowski Hakkında Her Şey




6 - 23 Şubat 2014

İstanbul Modern Sinema, culture.pl işbirliğiyle, “sinemanın şairi” olarak anılan; kendine özgü anlatımı, detaycı üslubu, yalın insan eleştirisi ve ince sinematografisiyle dünya sinemasına çok önemli başyapıtlar kazandırmış Polonyalı sinemacı Krzysztof Kieślowski’nin Türkiye’de bugüne kadar yapılmış en geniş retrospektifini sunuyor. 
48 filmlik bu program, yönetmenin 70'ler Polonyası'nda sosyal gerçeklikleri aktardığı belgesel kariyerinden, Polonya Televizyonu için çektiği ve On Emir’i temsil eden film serisi “Dekalog”a uzanıyor. Fransız bayrağının simgelediği üç kavram özgürlük, eşitlik ve kardeşlik üzerine yaptığı “Üç Renk” üçlemesiyle uluslararası üne kavuşan bu kuvvetli öykü anlatıcısı, Ingmar Bergman ve Andrey Tarkovski ile birlikte Avrupa’nın auteur sinemasının nirengi noktalarından. Yönetmenin filmografisi haricinde, Halen Yaşıyorisimli belgesel de Kieślowski’nin sanat yaşamını anlatıyor.

SÖYLEŞİ
6 Şubat Perşembe, 19.30
“Kieślowski Hakkında Her Şey” programında film gösterimlerinin yanı sıra Kieślowski sineması üzerine bir söyleşi de gerçekleşecek. Söyleşiye yönetmenle birçok filminde çalışmış görüntü yönetmeni Jacek Petrycki, Kieślowski’nin kızı Marta Hryniak ve yönetmenin sineması üzerine kitaplar yayınlamış “Kieślowski uzmanı” gazeteci-yazar Alain Martin katılacaklar. 

KISALAR

TRAMVAY (TRAMWAJ), 1966
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 6’, Sessiz Film
Oyuncular: Maria Janiec, Jerzy Braszka
Utangaç bir oğlan tramvayda bir kızla bakışmaya başlar, ancak kızla mutlaka tanışması gerektiğini tam da tramvaydan indiği anda fark eder. Kieslowski’nin bu ilk kısası onun gerçeklik ve rastlantılara olan ilgisinin ipuçlarını taşıması açısından önemlidir.

DEVLET DAİRESİ (URZAD), 1966
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 6’, Lehçe
Bir devlet dairesinin penceresinden bürokrasideki anlamsızlığı gözlemleyen bir belgesel denemesi.

İSTEK PARÇA (KONCERT ZYCZEN), 1967
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 17’, Lehçe
Oyuncular: Ryszard Dembinski, Jerzy Fedorowicz, Ewa Konarska
Yönetmenin bu öğrenci filmi, motorsikletli bir genç çiftin kamp alanında geçen günlerini anlatıyor. 60’lar dönemindeki alt kültürlere dair bir gözlem.
LODZ ŞEHRİNDEN... (Z MİASTA LODZI), 1968
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 16’37”, Lehçe
Kieślowski’nin bu yaratıcı mezuniyet filmi, önce tekstil endüstrisinin sonra da komünizmin hakim olmasıyla çehresi değişen Lodz şehrinin bir portresidir.

FOTOĞRAF (ZDJECIE), 1968
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 32’, Lehçe
Ellerinde tüfek tutan, asker şapkası giymiş iki çocuğun eski bir fotoğrafını görürüz. Film, artık yetişkin olan bu iki adamı bulup belgeleme hikayesidir.

FABRİKA (FABRYKA), 1971
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 17’, Lehçe
Ursus’ta artık üretim kotasını karşılayamayan bir traktör fabrikası… Yazışmalar, lisanslar için başvurular, toplantılar yapılır ancak bürokrasinin kısır döngüsü dışına bir türlü çıkılamaz. Sosyalist bir ekonomide endüstri girişiminin nasıl işleyemediğine dair acı bir gözlem.

BEN ASKERDİM (BYLEM ZOLNIERZEM), 1971
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 16’, Lehçe
İkinci Dünya Savaşı sırasında askerliğini yaparken görme yeteneğini yitirmiş insanlar üzerine bir belgesel.

1971 İŞÇİLERİ: BİZ OLMAZSAK HİÇBİR ŞEY OLMAZ (ROBOTNICY 1971 – NIC O NAS BEZ NAS), 1971
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 47’, Lehçe
Yönetmenler: Krzysztof Kieślowski, Tomasz Zygadio
1970 Aralık’ında işçilerin öldürüldüğü grevlerden sonra çekilmiş bu film, yönetici kabul edilen sınıfın gazetedeki manşetlerden farklı görüşleri olduğunu gösteriyor.

RALLİDEN ÖNCE (PRZED RAJDEM), 1971
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, Renkli, 14’27”, Lehçe
Sürücü Krzysztof Komornicki’nin Monte Carlo rallisine hazırlık sürecini izleyen belgeselde Polonya imalatı Fiat 125’in teknik eksiklikleri, yarışı bitirememesi üzerinden ülkenin ekonomik durumuna alegorik bir bakış.

İNZİVA (REFREN), 1972
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 10’, Lehçe
Cenaze işlerinin, yas ve duyguların rakam ve formlara dönüştüğü paranoyak bir bürokrasi üzerine çekilmiş bir belgesel.

BİR BAKIR MADENİNDEKİ EMNİYET VE HİJYEN İLKELERİ (PODSTAWY BHP W KOPALNI MIEDZI), 1972
Polonya, DVD, Renkli, 20’, Lehçe
Lubin bakır madenindeki güvenlik ve hijyen koşullarını konu alan bir belgesel.

WROCLAW İLE ZIELONA GORA ARASINDA (MIEDZY WROCLAWIEM A ZIELONA GORA), 1972
Polonya, DVD, Renkli, 10’, Lehçe
Kieslowski için işçilerin hayatı önemli bir konuydu. Lubin bakır madenlerine odaklanan bu belgeselin maden işçilerinin umutları hakkında söyleyecek bir sözü var.

TUĞLACI (MURARZ), 1973
Polonya, DVD, Renkli, 17’, Lehçe
Film, Stalin döneminde parti tarafından örnek işçi kabul edilen bir duvar ustasının komünist amaçlara hizmet etmesi için teşvik edilme hikayesini anlatıyor.

YERALTI GEÇİDİ (PRZEJSCIE PODZIEMNE), 1974
Polonya, DVD, Siyah Beyaz, 28’48”, Lehçe
Oyuncular: Teresa Budzisz-Krzyza, Anna Jaraczowna, Zygmunt Maciejewski
El kamerası, kurgu ve anlatımıyla belgesel tarzında çekilmiş bu öykü, evli yaşadığı küçük kasabayı terk ederek Varşova’ya yerleşen bir kadınla, onu geri almak üzere peşinden gelen kocasını anlatıyor.

İLK AŞK (PIERWSZA MILOSC), 1974
Polonya, DVD, Renkli, 52’09”, Lehçe
Yarı belgesel, yarı kurmaca olan film, evli olmayan genç bir çiftin öyküsü üzerinden Polonya gençlerinin güncel sorunlarına değiniyor.

RÖNTGEN (PRZESWIETLENIE), 1974
Polonya, DVD, Renkli, 13’, Lehçe
Tüberküloz hastalarının korkularını,normal bir hayata dönme isteklerini vepsikolojilerini tahlil eden bir belgesel.

ÖZGEÇMİŞ (ZYCIORYS), 1975
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 45’, Lehçe
Parti denetleme komitesi, partiden atılmakla tehdit edilen bir üyesi hakkında tahkikat yapmaktadır. Parti denetleme komitesi gerçek iken, suçlanan kişinin hayat öyküsü uydurmadır.

KLAKET (KLAPS), 1976
Polonya, DVD, Renkli, 6’, Lehçe
Kieślowski’nin ilk uzun metraj filmiİz’eait kullanılmamış sahnelerden oluşan bir derleme…

HASTANE (SZPITAL), 1977
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 11’, Lehçe
Belgeselde, 32 saatlik vardiyayla çalışan ortopedi doktorlarının elektriklerin sürekli kesilmesine, malzeme ekskliğine rağmen azimle çalışmaları anlatılıyor.

GECE BEKÇİSİNİN GÖZÜNDEN (Z PUNKTU WIDZENIA NOCNEGO PORTIERA), 1979
Polonya, DVD Renkli, 15’45”, Lehçe
Katı bir disiplinden yana olan, kuralların insanlardan daha önemli olduğuna inanan bir fabrika bekçisinin portresi.

FARKLI YAŞLARDAN YEDİ KADIN (SIEDEM KOBIET W RóZNYM WIEKU), 1979
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 15’15”, Lehçe
Film, haftanın her gününde klasik dans provası yapan, 7’den 77’ye bir grup balerinin anlarını takip ediyor.

KONUŞAN KAFALAR (GADAJACE GLOWY), 1980
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 15’, Lehçe
Çocuktan yaşlıya, 79 Polonyalı üç soruya cevap verir: “Ne zaman doğdunuz?”, “Nesiniz?” ve “En çok ne istersiniz?”...

TREN İSTASYONU (DWORZEC), 1980
Polonya, DVD, Siyah-Beyaz, 12’, Lehçe
Varşova tren istasyonu… Bazıları uyuyakalmış, bazıları birilerini bekliyor. Bu filmi için Kieślowski, “bir şeyler arayan insanlar hakkında” diyor..

UZUNLAR
PERSONEL (PERSONNEL), 1976
Polonya, DVD, Renkli, 67’, Lehçe
Oyuncular: Juliusz Machulski, Michal Tarkowski
19 yaşında genç bir adam olan Romek bir tiyatro kumpanyasında terzi olarak çalışmak için Varşova’ya gelir. Ama sahne arkasındaki gerçeklikle karşılaşınca hayalleri birbiri ardına yıkılmaya başlar.

İZ (BLIZNA), 1976
Polonya, Blu-ray, Renkli, 102’, Lehçe
Oyuncular: Franciszek Pieczka, Mariusz Dmochowski, Jerzy Stuhr
Kieślowski’nin ilk uzun metrajı olan bu film, bir kasabaya kurulan fabrikanın beraberinde getirdiği sorunları, fabrikanın müdürü üzerinden anlatıyor.

HUZUR (SPOKóJ), 1976
Polonya, DVD, Renkli, 82’03”, Lehçe
Oyuncular: Jerzy Stuhr, Izabella Olszewska, Jerzy Trela
Antek Gralak hapisten yeni çıkmıştır. Yaşadığı kasabayı terk edip Silezya’daki bir inşaatta çalışmaya başlar. Antek’in hayattan istedikleri son derece basittir: İş, yatacak bir yer, yemek, bir eş, televizyon ve huzur. Ne var ki, iş yerindeki çelişkiler kaçınılmaz bir hâl alır.

AMATÖR (AMATOR), 1979
Polonya, Blu-ray, Renkli, 108’, Lehçe
Oyuncular: Jerzy Stuhr, Malgorzata Zabkowska, Ewa Pokas
Amatör, doğmak üzere olan çocuğunu filme çekmek isteyen Filip’in 8mm bir kamera satın almasıyla başlar. Giderek kamerasına bağlanan Filip, kasabadaki tek kameranın sahibi olarak yerel partinin resmi kameramanı ilan edilir. İlk belgesellerini çekmeye başladığında ise bu takıntısı onu ailesinde sorunlara ve felsefi çıkmazlara itecektir.

KISA BİR İŞ GÜNÜ (KRóTKI DZIEN PRACY), 1981
Polonya, DVD, Renkli, 73’, Lehçe
Oyuncular: Tadeusz Bartosik, Zbigniew Bielski, Leon Charewicz
1976 yılında Radom’da toplumsal çalkantılar vardır. Film, Varşova’nın 100 kilometre dışındaki bu kasabada çalışan Komünist Parti sekreterinin dünyası etrafında gelişen eleştirel bir öykü anlatıyor.

SONU YOK (BEZ KONCA), 1985
Polonya, Blu-ray, Renkli, 86’, Lehçe, İngilizce
Oyuncular: Grazyna Szapolowska, Maria Pakulnis, Aleksander Bardini
Avukatların meslek ahlaklarına ağır bir eleştiri getiren Sonu Yok, avukat kocası vefat eden bir kadının başına gelenleri anlatıyor. Politik olaylarda aktivistleri savunan bu avukatın ruhu kadını yalnız bırakmaz. Öyle ki, kaybettiği kocasına duyduğu özlem bir noktadan sonra fazla gelecektir. Film kadının kişisel deneyimleriyle genç bir işçinin siyasi duruşmasını aynı anda, paralel aktarır.

KÖR TALİH (PRZYPADEK), 1981- 1987
Polonya, Blu-ray, Renkli, 118’, Lehçe
Oyuncular: Boguslaw Linda, Tadeusz Lomnicki, Zbigniew Zapasiewicz
Genç bir adam olan Witek’in üç farklı hikayesi art arda akar. Her bir öyküde kahramanımız bir tren bileti alır ve trenin ardından koşar. İlk versiyonda trene biner, idealist bir komünist ile tanışır, sonunda kendisi de parti için çalışmaya başlar. İkincisinde tren peronunda kavgaya tutuşur, tutuklanır, mahkemeye çıkartılır ve muhalefet tarafına geçer. Üçüncü öyküde ise treni yakalayamaz ve istasyonda bir kadınla tanışır, aşık olur ve normal bir yaşam sürer. Polonya gerçekliğini yansıtan bu üç önerme, yine tesadüf-zorunluluk ilişkisini sorgulayan Üç Renk üçlemesini de muştular. Kör Talih, 1998 yılındaki Rastlantının Böylesi (Sliding Doors) filminin de esin kaynağı olarak yeniden gündeme gelmişti.

ÖLDÜRME ÜZERİNE BİR FİLM (KRóTKI FILM O ZABIJANIU), 1988
Polonya, Blu-ray, Renkli, 85’, Lehçe
Oyuncular: Miroslaw Baka, Krzysztof Globisz, Jan Tesarz
Dekalog 5’in uzatılmış sinema versiyonu olan bu film, Cannes Film Festivali’ndeki Jüri Ödülü dahil olmak üzere pek çok ödüle layık görülmüştür. Rahatsız bir genç adamın bir taksi şoförünü öldürmesiyle başlayan hikayede suçlu, devlet mahkemesine çıkartılır ve dealist bir avukat tarafından savunulsa da idam cezasına çarptırılır. Kışkırtıcı öyküsü, asap bozucu detaylarla resmedilmiş idam sahnesiyle film aynı zamanda, yönetmenin idama karşı bir protestosudur.

AŞK ÜZERİNE BİR FİLM (KRóTKI FILM O MILOSCI), 1988
Polonya, Blu-ray, Renkli, 86’, Portekizce, Lehçe
Oyuncular: Grazyna Szapolowska, Olaf Lubaszenko, Stefania Iwinska
Aşkın tanımına dair çarpıcı bir öykü olan Dekalog 6’nın sinema versiyonu. Postanede çalışan 19 yaşındaki Tomek, yalnız yaşamını doldurmak için karşı komşusu Magda’yı dürbünle gözetler. Otuzlarında bir sanatçı olan Magda’nın evine giren çıkan erkeklerin sayısı çoktur. Toy Tomek’in merakı, bir süre sonra sapkın bir cazibeye dönüşür. Sonunda bir araya gelen bu iki karakter, önceden bilmedikleri çok daha fazla ortaklıkları olduğunu fark eder.

DEKALOG (1989-1990)
TV için çekilmiş ve On Emir'in bağımsız bir uyarlaması olan Dekalog filmleri günümüz toplumlarınıngizliden gizliye barındırdığı ahlaki kavgaları anlamak için geçerliliğini halen sürdürüyor. Sıradan Varşova insanlarının hayatlarındaki günah tezahürlerinin getirdiği çelişkileri gösteren, 10 bölümlük ve her biri altmış dakika  süren Dekalog serisi, yönetmenin son projesi olan Üç Renk filmlerini, hem ruh hem de sinema dili olarak etkiledi.

DEKALOG 1 (DEKALOG, JEDEN), 1989
Polonya, DVD, Renkli, 53’, Lehçe
Oyuncular: Henryk Baranowski, Wojciech Klata, Maja Komorowska
“Senin Tanrın benim, benden başka Tanrın yoktur.” Krzysztof bilgisayarına, veri hesaplarına körü körüne inanan genç bir bilim adamıdır. 10 yaşındaki oğlu Pawel, babasının Noel’de hediye ettiği buz patenleriyle hayatından memnundur; çünkü bilgisayar, buzlanmış gölün patenle karşıya geçilebilecek derecede güvenli olduğunu hesaplar.

DEKALOG 2 (DEKALOG, DWA), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 57’, Lehçe
Oyuncular: Krystyna Janda, Aleksander Bardini, Olgierd Lukaszewicz
“Tanrı’nın ismini boş yere ağzına almayacaksın.” Kocası ağır hasta ve muhtemelen de ölecek olan bir kadın, aynı zamanda başka bir adamdan hamiledir. Bir taraftan kocası ölecek olursa çocuğunu korumak isterken, diğer taraftan ise doktorun onun hakkında dürüst bir karar vermesini ister. Doktoru zor bir karar bekler, çünkü vereceği cevap başka bir insanın ölümünü ya da yaşamını doğrudan etkileyecektir. Acaba Tanrı’yı oynamaya hakkı var mıdır?

DEKALOG 3 (DEKALOG, TRZY), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 55’, Lehçe
Oyuncular: Daniel Olbrychski, Maria Pakulnis, Joanna Szczepkowska
“Altı gün çalışacaksın, bir gün dinleneceksin.” Janusz bir taksi şoförüdür ve üç yıl önce karısını Ewa ile aldatmıştır. Noel gecesinde Janusz, aile bireylerine hediyeler vermeyi planlar. Ewa’nın ise kocası kayıptır ve bulma konusunda Janusz’dan yardım ister. Acaba Janusz bu kutsal günde evde mi kalmalı yoksa Ewa’ya yardım mı etmelidir?

DEKALOG 4 (DEKALOG, CZTERY), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 56’, Lehçe
Oyuncular: Adrianna Biedrzynska, Janusz Gajos, Artur Barcis
“Anne ve babana saygılı davranacaksın.” Anka, oyunculuk eğitimi alan, babasıyla birlikte yaşayan genç bir kadındır. Annesini kendi doğumundan hemen sonra kaybetmiştir. İyi bir arkadaş olduğu babası sık sık iş seyahatleri için şehir dışına çıkar. Yine onun olmadığı bir gün, çalışma masasında “ben öldükten sonra aç!” notlu bir zarf bulur ve babası ile ilgili yeni gerçekler öğrenir.

DEKALOG 5 (DEKALOG, PIEC), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 57’, Lehçe
Oyuncular: Miroslaw Baka, Krzysztof Globisz, Jan Tesarz
“Öldürmeyeceksin.” Cinayetin vahşetine odaklanan bu bölüm, hem bir taksi şoförünün nedensiz öldürülmesine, hem de faile karşı yürütülen idam cezasına dair uzlaşmaz bir portre sunuyor. Film, yasal veya değil, cinayetin acımasızlığını önemsiyor, eşit biçimde yargılıyor, ahlaki öğretiyi etkin bir biçimde sorgulamaya itiyor. Bu bölüm Polonya'da o kadar etkili olmuştu ki, infazların beş yıl ertelenmesi kararı alınmıştı.

DEKALOG 6 (DEKALOG, SZESC), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 58’, Lehçe
Oyuncular: Olaf Lubaszenko, Grazyna Szapolowska, Piotr Machalica
“Zina yapmayacaksın, eşini aldatmayacaksın.” Aşk Üzerine Kısa Bir Film’e dönüştürülen bu bölümde 19 yaşındaki utangaç Tomek karşı komşusu Magda’yı dürbünle gözler. Magda evine girip çıkan aşıklarını perdesi açık odasında eğlendiredursun, çok yakında Tomek onu izlemekle yetinmeyecek, evini ziyaret edecektir.   

DEKALOG 7 (DEKALOG, SIEDEM), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 55’, Lehçe
Oyuncular: Anna Polony, Maja Barelkowska, Wladyslaw Kowalski
“Çalmayacaksın.” Altı yaşındaki Anya, annesi Majka ve anneannesi Ewa arasındaki bir kavganın ortasındadır. Majka 16 yaşındayken genç bir edebiyat öğretmenine aşık olmuş ve ondan hamile kalmıştır. O sırada okulun müdiresi olan annesi, bu skandalı önlemek için Anya’nın bakımını üstlenmiş, onu kendi kızı olarak nüfusa kaydettirmiştir. Anya'nın gerçek annesi olduğu gerçeğini de çocuktan gizlemişlerdir. Yıllar sonra bu durum, Majka'nın üzerinde bir yıkım etkisi yaratmaya başlar.  Kadın,bir gün Anya'yı kaçırarak Kanada'ya göç etmeyi planlar.

DEKALOG 8 (DEKALOG, OSIEM), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 54’, Lehçe
Oyuncular: Maria Koscialkowska, Teresa Marczewska, Artur Barcis  
“Yalan yere şahitlik yapmayacaksın.” Zofia, üniversitede etik dersleri veren, değerli ve bilge bir profesör kadındır. Ancak Polonya kökenli Amerikalı bir kadın olan Elzbieta’nın derslerine girmeye başlamasıyla kendi geçmişiyle yüzleşmek durumunda kalır. Sınıfta konuşulan “hangi koşulda olursa olsun, bir çocuğun yaşamı her şeyden önemlidir” tezi üzerine Elzbieta, Polonya'daki soykırım zamanı gestaponun elinden kaçabilmek için Zofia’nın evine sığınan 6 yaşındaki çocuk olduğunu söyler. Zofia ve eşi o zaman yalancı şahitlik yapmama adına
kendisini kabul etmemiştir.

DEKALOG 9 (DEKALOG, DZIEWIEC), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 58’, Lehçe
Oyuncular: Ewa Blaszczyk, Piotr Machalica, Artur Barcis
“Komşunun karısına göz dikmeyeceksin.” İktidarsız koca Roman’ın, karısı Hanka’nın sadakatine inanmak için verdiği büyük mücadeleyi izleriz. Roman, hastalığının kalıcı olduğunu öğrenince karısının onu aldatacağından emin olur. Bir gün onu başka bir adamın kollarında görüp de yakalayınca karısıyla aşkları bir daha yeşerir. İlişkilerini toparlamaları için Hanka’nın bir tatile gitmesi gerektiğine karar verirler. Modern karı-koca ilişkilerine derinden bakan film, sevgi ve bağlılığın sınırlarını sorgular.

DEKALOG 10 (DEKALOG, DZIESIEC), 1990
Polonya, DVD, Renkli, 57’, Lehçe
Oyuncular: Jerzy Stuhr, Zbigniew Zamachowski, Henryk Bista
“Komşunun malına göz dikmeyeceksin.” İki erkek kardeş, babalarının ölümü üzerine miras kalan bir pul koleksiyonu için yeniden bir araya gelir. Başta ilgilenmedikleri koleksiyonun çok değerli olduğunu keşfeden ikili, Polonya’da eşsiz bir koleksiyonu tamamlamak için gereken tek bir pulun peşine düşer. Onu da eklediklerinde paha biçilmez bir koleksiyon olacaktır. Ancak babalarının evi soyulduğunda, ikisi de ayrı ayrı karakolun yolunu tutar. Dekalog 10, komedi olması dolayısıyla diğer bölümlerden farklıdır.

VéRONIQUE’İN İKİLİ YAŞAMI (LA DOUBLE VIE DE VéRONIQUE), 1991
Fransa, Polonya, Norveç, DCP, Renkli, 98’, Fransızca, Lehçe, İtalyanca
Oyuncular: Irène Jacob, Wladyslaw Kowalski, Haline Gryglaszewska
Ruh ikizliği, mistisizm ve özlem üzerine olan bu şiirsel hikaye, Kieslowski’nin başyapıtlarından. Franza ve Polonya’da birbirinden farklı yaşam süren iki genç kadın vardır: Veronique ve Weronika. Kan bağları yoktur, hiç tanışmamışlardır ama fiziksel olarak aynılardır ve tuhaf bir şekilde de birbirlerinin varlıklarından haberdarlardır. En önemlisi,inanılmaz güzel sesleri ve müzik yetenekleri vardır. Bir diğer aynılıkları da kalplerindeki bozukluktur. Tüm oyuncuların muhteşem olduğu filmin büyüsü, iki karakteri de harika canlandıran ve Cannes’da “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü alan Irène Jacob’tur.

ÜÇ RENK: MAVİ (TROIS COULEURS: BLEU), 1993
Fransa, Polonya, İsviçre, DCP, Renkli, 98’, Fransızca, Romence, Lehçe
Oyuncular: Juliette Binoche, Zbigniew Zamachowski, Julie Delpy
“Üç Renk” üçlemesinin ilki olan filmde Julie, besteci olan kocasını ve kızını bir kazada kaybeder. Julie’nin iki seçeneği vardır: Ya geçmişin gölgeleri ile yaşamak ya da geleceği şekillendirmek üzere yeni bir hayat kurmak. Ancak Juliet’in sürekli duyduğu ve kafasından çıkarmayı bir türlü başaramadığı bir müzik vardır. Kocasının hayatıyla ilgili gerçekler ortaya çıkacak, aynı müzik onu iyileştirerek yeniden yaşama bağlayacaktır.
ÜÇ RENK: BEYAZ (TROIS COULEURS: BLANC), 1994
Fransa, Polonya, İsviçre, DCP, Renkli, 91’, Lehçe, Fransızca, İngilizce, Rusça
Oyuncular: Zbigniew Zamachowski, Julie Delpy, Janusz Gajos
Karol, Paris’te yaşayan Polonyalı bir kuafördür. Evliliklerini cinsel açıdan doyurucu bulmayan karısının boşamasının ardından, kendini Paris sokaklarında meteliksiz ve pasaportsuz bulur. Tam tüm umutları tükendi derken bir arkadaşı onu bir bavulun içinde Varşova’ya kaçırır. Orada Karol eski karısından intikam almak için zengin olmaya karar verir. Ama intikam projesi planladığı gibi gelişmez.

ÜÇ RENK: KIRMIZI (TROIS COULEURS: ROUGE), 1994
Fransa, İsviçre, Polonya, DCP, Renkli, 99’, Fransızca
Oyuncular: Irène Jacob, Jean-Louis Trintignant, Frédérique Feder
Kardeşlik ve kader üzerine ustaca bir yorum olan üçlemenin bu son filmi,  Kieślowski’nin en büyük eseri kabul edilir. Cenevre’de geçen filmde Valentine, emekli ve kendisine oranla oldukça yaşlı bir yargıçla kurduğu ilişkinin akabinde kendi hayatının en büyük fırtınasını yaratır. Bir gün, ihtiyar adamın komşularının telefonlarını dinlemek gibi oldukça tuhaf bir psikolojik sorundan muzdarip olduğunu fark eder. Diğer yarısını arayan insanlara odaklanan Kırmızı, Kieślowski’nin ölmeden önce yönettiği son filmdir.
HALA HAYATTA: KRZYSZTOF KIEśLOWSKI ÜZERİNE BİR FİLM (STILL ALIVE: FILM ABOUT KRZYSZTOF KIEśLOWSKI, 2005)Polonya, DVD, Renkli, 81’, Lehçe
Yönetmen: Maria Zmarz-Koczanowicz
Polonyalı yönetmenin yaşamına ve sanatına dair sunulan bu samimi portre, Kieślowski’yi okul döneminden başlayarak anlatıyor. Yönetmenin kariyerinin başındaki belgesellerden Dekalog’a uzanan 50 filmlik filmografisinden seçilmiş kliplerin; Wim Wenders, Agnieszka Holland, Juliette Binoche gibi arkadaşlarının paylaştığı anılarla birlikte aktığı belgesel, insanı olduğu gibi anlatma çabası üzerine kurulu olan Kieślowski sinemasını da daha iyi anlamamızı sağlıyor.

28 Ocak 2014 Salı

Özlem / Arthur Rimbaud



Özlem

Mavi yaz akşamlarında, özgür, gezeceğim, 
Ayaklarımın altında nemli, serin kırlar; 
Başakları devşirip otları ezeceğim, 
Yıkayıp arıtacak çıplak başımı rüzgar. 


Ne bir söz, ne düşünce, yalnız bitmeyen düş
Ve yüreğimde sevgi; büyük, sonsuz, umutlu,
Çekip gideceğim, çingene gibi, başıboş
Doğada, -bir kadınla birlikte gibi mutlu. 



Şiir: Arthur Rimbaud
Fotoğraf: Semih Kaplanoğlu - BAL

25 Ocak 2014 Cumartesi

Türk Sinemasının İlk Görüntüsü

Yönetmen: Yedek Subay Fuat Uzkınay 

(Rusların Yeşilköy'e diktikleri anıtın yıkılması)